Rola genetyki w DOMS. Dlaczego niektórzy ludzie cierpią bardziej?
Opóźniona bolesność mięśniowa (DOMS) jest powszechnie doświadczanym zjawiskiem po intensywnym wysiłku fizycznym. Chociaż większość ludzi doświadcza DOMS w pewnym stopniu, istnieje znaczna zmienność w intensywności i trwaniu bólu mięśniowego między różnymi osobami.
Jednym z kluczowych czynników wpływających na tę zmienność jest genetyka. W tym artykule przyjrzymy się, jak genetyka może wpływać na podatność na DOMS, omówimy różne badania naukowe na ten temat oraz zrozumiemy, dlaczego niektórzy ludzie cierpią bardziej niż inni.
>> Czytaj też: DOMS a zakwaszenie mięśni. Mit kontra rzeczywistość
Genetyka a DOMS
🔥 Geny wpływające na odpowiedź zapalną
Różnice w genach kodujących cytokiny prozapalne, takie jak interleukina-6 (IL-6) i czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-α), mogą wpływać na intensywność odpowiedzi zapalnej po uszkodzeniu mięśni. Osoby z genotypami sprzyjającymi wyższemu poziomowi tych cytokin mogą doświadczać bardziej intensywnego i dłużej trwającego DOMS.
Badania pokazują, że polimorfizmy w genach IL-6 i TNF-α są związane z większym stopniem bólu mięśniowego i dłuższym czasem regeneracji po wysiłku .
🔥 Geny wpływające na strukturę mięśni
Geny wpływające na strukturę i skład włókien mięśniowych mogą również wpływać na podatność na DOMS. Na przykład, gen ACTN3 kodujący białko alfa-aktyniny-3, które jest obecne w szybkokurczliwych włóknach mięśniowych, może wpływać na wytrzymałość mięśni na uszkodzenia.
Osoby z niedoborem alfa-aktyniny-3 (wariant XX genu ACTN3) mogą być bardziej narażone na DOMS ze względu na zmniejszoną wytrzymałość mięśni na uszkodzenia ekscentryczne .
🔥 Geny wpływające na regenerację mięśni
Geny związane z procesem naprawy i regeneracji mięśni, takie jak geny kodujące czynniki wzrostu (np. IGF-1), mogą wpływać na szybkość regeneracji mięśni po uszkodzeniu. Polimorfizmy w tych genach mogą prowadzić do różnic w tempie regeneracji mięśni, co wpływa na czas trwania i intensywność DOMS.
Dlaczego niektórzy ludzie cierpią bardziej?
👉 Intensywność odpowiedzi zapalnej
Genetyczne warianty wpływające na poziomy cytokin prozapalnych mogą prowadzić do bardziej intensywnej odpowiedzi zapalnej po uszkodzeniu mięśni, co zwiększa ból i czas trwania DOMS.
👉 Struktura mięśni
Geny wpływające na strukturę i wytrzymałość włókien mięśniowych mogą decydować o podatności na uszkodzenia ekscentryczne, co prowadzi do różnic w intensywności DOMS.
👉 Szybkość regeneracji
Genetyczne warianty wpływające na proces naprawy i regeneracji mięśni mogą prowadzić do szybszej lub wolniejszej regeneracji, co wpływa na czas trwania DOMS.
>> Zobacz też: Czym tak naprawdę są zakwasy i kiedy występują? DOMS, a zakwaszenie mięśni
Badania naukowe na temat genetyki i DOMS
⚠️ Badanie nad polimorfizmem IL-6
W badaniu przeprowadzonym przez Yamin i współpracowników (2008), zbadano wpływ polimorfizmu -174G/C w genie IL-6 na intensywność DOMS u sportowców. Wyniki wykazały, że osoby z allelem C doświadczały większego bólu mięśniowego i dłuższego czasu regeneracji w porównaniu do osób z allelem G.
⚠️ Badanie nad genem ACTN3
Badanie przeprowadzone przez Clarkson i współpracowników (2005) zbadało wpływ polimorfizmu R577X w genie ACTN3 na podatność na DOMS. Uczestnicy z wariantem XX genu ACTN3 doświadczali większego bólu mięśniowego po ćwiczeniach ekscentrycznych w porównaniu do uczestników z wariantem RR
⚠️ Badanie nad czynnikiem wzrostu IGF-1a
Badanie nad genetycznym wpływem na regenerację mięśni przeprowadzone przez Flanagan i współpracowników (2014) wykazało, że polimorfizmy w genie IGF-1 były związane z różnicami w tempie regeneracji mięśni po uszkodzeniu, co wpływało na czas trwania DOMS.
Genetyka odgrywa istotną rolę w kształtowaniu indywidualnej podatności na DOMS. Polimorfizmy w genach kodujących cytokiny prozapalne, białka strukturalne mięśni oraz czynniki wzrostu mogą wpływać na intensywność i czas trwania bólu mięśniowego po wysiłku fizycznym.
Zrozumienie genetycznych predyspozycji może pomóc w opracowaniu spersonalizowanych strategii zapobiegania i leczenia DOMS, co może poprawić efektywność treningów i komfort fizyczny sportowców oraz osób aktywnych fizycznie.
>> Czytaj także: Przyczyny DOMS (potocznie zakwasów). Co powoduje opóźnioną bolesność mięśniową?
Podsumowanie informacji
| Czynnik Genetyczny | Opis | Wpływ na DOMS |
|---|---|---|
| Polimorfizmy IL-6 | Polimorfizm -174G/C w genie IL-6 wpływa na poziomy cytokiny prozapalnej interleukiny-6. | Osoby z allelem C doświadczają większego bólu mięśniowego i dłuższego czasu regeneracji. |
| Polimorfizmy TNF-α | Wariacje w genie TNF-α wpływają na poziomy czynnika martwicy nowotworów alfa, cytokiny prozapalnej. | Wyższe poziomy TNF-α mogą prowadzić do bardziej intensywnej odpowiedzi zapalnej i większego bólu. |
| Gen ACTN3 | Gen kodujący białko alfa-aktyniny-3, obecne w szybkokurczliwych włóknach mięśniowych. | Osoby z wariantem XX genu ACTN3 (niedobór alfa-aktyniny-3) są bardziej narażone na DOMS. |
| Gen IGF-1 | Gen kodujący insulinopodobny czynnik wzrostu 1, kluczowy dla regeneracji mięśni. | Polimorfizmy w genie IGF-1 wpływają na tempo regeneracji mięśni, co może przedłużać czas trwania DOMS. |
| Geny wpływające na strukturę mięśni | Geny wpływające na skład i strukturę włókien mięśniowych. | Wariacje genetyczne mogą decydować o podatności włókien mięśniowych na uszkodzenia ekscentryczne. |
| Geny odpowiedzialne za naprawę mięśni | Geny związane z procesami naprawczymi, takie jak te kodujące czynniki wzrostu i białka strukturalne. | Różnice w tych genach mogą wpływać na efektywność procesów regeneracyjnych po uszkodzeniu mięśni. |
| Cytokiny prozapalne | Różnice w ekspresji genów kodujących cytokiny, takie jak IL-6 i TNF-α. | Wyższe poziomy cytokin prozapalnych mogą prowadzić do silniejszej odpowiedzi zapalnej i większego bólu. |