Hormon Wzrostu (GH – Growth Hormone) – co to jest i jak działa?

Hormon wzrostu (GH, z ang. Growth Hormone), znany również jako somatotropina, jest peptydowym hormonem produkowanym przez przedni płat przysadki mózgowej. Jest jednym z kluczowych hormonów regulujących wzrost, rozwój oraz procesy metaboliczne w organizmie człowieka. Jego rola jest szczególnie istotna w okresie dzieciństwa i dojrzewania, ale ma również znaczenie w dorosłym życiu.

---

Produkcja i Regulacja

GH jest produkowany przez komórki somatotropowe w przednim płacie przysadki mózgowej. Wydzielanie hormonu wzrostu jest regulowane przez dwa inne hormony wydzielane przez podwzgórze:

1. GHRH (Growth Hormone-Releasing Hormone) – stymuluje wydzielanie GH.
2. Somatostatyna – hamuje wydzielanie GH.

Czynniki takie jak sen, stres, aktywność fizyczna, dieta oraz poziom cukru we krwi wpływają na poziom wydzielania hormonu wzrostu.

>>czytaj także: Jak naturalnie łagodzić skurcze mięśniowe?

Funkcje Hormonu Wzrostu

👉Stymulacja Wzrostu: GH pobudza wzrost kości i tkanek miękkich, co jest kluczowe w okresie dzieciństwa i dojrzewania. Wzrost kości długich w wyniku działania GH odbywa się poprzez zwiększenie liczby i rozmiaru komórek w chrząstkach nasadowych.

👉Metabolizm Białek, Węglowodanów i Tłuszczów:

• Białka: GH zwiększa syntezę białek, co prowadzi do wzrostu masy mięśniowej i regeneracji tkanek.
• Węglowodany: GH wpływa na metabolizm glukozy, zwiększając jej poziom we krwi poprzez zmniejszenie zużycia glukozy przez komórki oraz zwiększenie glukoneogenezy w wątrobie.
• Tłuszcze: GH stymuluje lipolizę, czyli rozkład tłuszczów, co prowadzi do uwolnienia kwasów tłuszczowych do krwi i ich wykorzystania jako źródła energii.

👉Wpływ na Narządy i Układy: GH wpływa na funkcjonowanie różnych narządów, w tym serca, nerek, mięśni i układu odpornościowego, poprawiając ich funkcje i regenerację.

>>czytaj także: Plan treningowy i przykładowe ćwiczenia w dwuboju olimpijskim (Weightlifting)

Zaburzenia w Wydzielaniu GH

1. Niedobór Hormonu Wzrostu: Może prowadzić do karłowatości przysadkowej u dzieci, co objawia się zahamowaniem wzrostu i opóźnieniem dojrzewania. U dorosłych niedobór GH może powodować zmniejszenie masy mięśniowej, wzrost masy tłuszczowej, obniżenie energii oraz problemy z sercem i kośćmi.
2. Nadmiar Hormonu Wzrostu: U dzieci prowadzi do gigantyzmu, charakteryzującego się nadmiernym wzrostem kości długich. U dorosłych nadmiar GH powoduje akromegalię, której objawy obejmują przerost tkanek miękkich, powiększenie kości rąk, stóp i twarzy oraz powikłania sercowo-naczyniowe.

Zastosowanie Kliniczne

Hormon wzrostu jest stosowany w leczeniu różnych schorzeń, takich jak niedobór GH u dzieci i dorosłych, zespół Turnera, przewlekła niewydolność nerek, czy zespół Pradera-Williego. Jest także stosowany w medycynie sportowej i przeciwstarzeniowej, choć jego użycie w tych celach budzi kontrowersje i jest ściśle regulowane.

>>czytaj także: Snatch Pull – Jak poprawnie wykonać? Poprawa techniki rwania

Hormon wzrostu (GH) odgrywa kluczową rolę w regulacji wzrostu, rozwoju i metabolizmu w organizmie człowieka. Jego prawidłowe wydzielanie jest niezbędne dla zdrowego wzrostu dzieci i młodzieży oraz utrzymania prawidłowych funkcji metabolicznych i regeneracyjnych u dorosłych. Zaburzenia w wydzielaniu GH mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego ważne jest ich wczesne wykrycie i leczenie.